Geuren van de nazomer

Zo laatste weken van augustus breekt voor mij het goede halfjaar aan. Dat ligt aan het zwijgen van allerlei gekrakeel in de natuur en in de leefomgeving. Eindelijk wordt het eerder donker.

Het is echter niet alleen het geluid en het donker. Het is de atmosfeer. Waar in het voorjaar bloeiende citrusbomen en jasmijn een einde maken aan de geurloosheid van de winter, zo leiden de geur van gistende appels op de grond en de olijfwilg de nakende nazomer en, over een maand, de nakende herfst in.

Wij hebben een appelboom. Dat is meer ter decoratie en meerdere plezier van de natuur zelf, dan dat wij daar direct de vruchten van plukken. De appels worden al snel in bezit genomen door rups, vogel of anderszins en vallen dan, vaak al beschimmeld, op de grond. Maar dan begint het feest. Een alcoholische geur verspreidt zich, met name in de avond en nacht en dan met name bij zacht en wat vochtig weer, door de tuin. Het roept sferen op van verre einders ergens in het oosten van Europa tussen de hooibergen. Van boerse wijn met een vleug geur van verse paardenmest.

Met geuren ga je altijd op reis. Een paar jaar geleden waren we in Normandië en viel ons een welhaast mediterrane lucht op die ik niet kon thuis brengen. De wat peperachtige, boerse geur bleek te komen uit minuscule witte bloempjes uit wat een jaarrond groenblijvende struik leek te zijn. De struik leek een zeker zeeklimaat wel te waarderen, gezien de alom aanwezigheid van de soort aan de kust en plaatsjes bij zee in Normandië. Weer thuis viel mij de struik op in het dorp zelf, waarbij deze op plaatsen stond die een standplaats verrieden die goed bestand was tegen droogte en zon. Direct schafte ik twee planten aan, en ze groeien als kool. De groeispurt wordt nét ingezet voordat de nazomer aanbreekt en de geur van de bloemen mengt zich met het alcohol van de rottende appels op de grond. De olijfwilg heeft een vreemde naam. Het is namelijk noch een olijf, noch een wilg.

Een eenzame krekel doorbreekt de stilte Ik hou van dit seizoen. Mijn hoofd wordt er tegelijk rustig én onrustig van, want: de creativiteit gaat weer stromen. Hooglente en midzomer – met alle aanstellerij van mensen buiten en de onverbiddelijke hitte in de schrijfkamer – zijn moordenaars voor de gedachten. Nu komt het theater van impulsen stilaan ten einde en vormen zich weer plannen, ideeën, gedachten.

Zei Paul van Vliet niet al eens: ‘In september begint voor mij de lente’? nog afgezien van zijn September en de metaforische zin ‘September, tijd om naar huis te gaan’? En zong Frank Boeijen niet op zijn laatste album in Vreemd en vertrouwd:

Het wordt herfst
Lang op gewacht
Het wordt donker

Het duurt uren voordat ik in slaap val. Maar het is goed.