Hark! en co – albumpresentatie A fairer house than prose, Theater De Richel, Amsterdam 12 oktober 2025

Op een beloken zondagnamiddag toog uw recensent naar niemand minder dan Hark! en co. – het muziekensemble rondom Harke Jan van der Meulen, wat zich gespitst heeft in het bewerken van gedichten van dichters van weleer naar muziek van nu. Hoe dit op albums uitpakt zij hier, hier en hier uitgebreid uit de doeken gedaan. Afgelopen weekeinde vond de albumpresentatie van A fairer house than prose plaats in een bijzonder sfeervol klein theater aan de Nieuwezijds Voorburgwal in Amsterdam, Theater/café De Richel.

Het loopt steeds gezelliger vol en de zolder, waar het concert gehouden wordt, is tot de laatste stoel bezet. De locatie is is ogenschijnlijk te klein, want halverwege het concert wordt duidelijk dat er nog de nodige geïnteresseerden buiten staan, waar, op één na, geen plaats meer voor is. Maar dat is veel te kort door de bocht gedacht. De locatie is: precies goed, voor de 21e eeuw kamermuziek waar dit gezelschap ons op trakteert. En een traktatie is het. A fairer house than prose staat in het teken van Emily Dickinson, een Amerikaans dichter uit de 19e eeuw (1830 – 1886) met een opmerkelijke dichtstijl. Naast wát er gedicht is door haar, valt met name op wat níet gedicht is. Een dichtregel werd vaak beëindigd met een – of een ; er volgt iets op, dat voelt de lezer, maar daar mag hij zijn eigen belevingswereld op los laten. Of? Is de – dan tóch een . en is dat wat het is, wat hij leest? Dat raadselachtige wordt weerspiegeld in de bewerking van Hark! en co.

‘Hope’ is the thing with feathers

‘Hope’ is the thing with feathers—
That perches in the soul—
And sings the tune without the words—
And never stops—at all—

And sweetest—in the Gale—is heard—
And sore must be the storm—
That could abash the little Bird
That kept so many warm—

I’ve heard it in the chillest land—
And on the strangest Sea—
Yet, never, in Extremity,
It asked a crumb—of Me.

A fairer house than prose wordt eerst integraal gespeeld. Henk Hofstede – die twee nummers zingt op het album – en Elly de Waard zijn er helaas niet bij, maar, dit wordt – meer dan – goedgemaakt door de aanwezigheid van JP den Tex, wiens verschijning, soms Bowiaans aandoende zang én verhaal bij zíjn ontmoeting met Emily Dickinson iedereen op het puntje van zijn stoel laat zitten. Harke Jan licht toe wat de dichtstijl van Emily Dickinson is – niet zozeer ‘ik zeg wat ik denk’ maar enigszins bedekt in nevelen. JP den Tex op zijn beurt observeert dat Hark! en co. de dichtregels van Emily Dickinson in nevelen hullen en daar hun geheel eigen, soms atonale, maar dan toch weer uitmondend in harmonie, muziek onder zetten. De liefde voor deze dichter bracht hen samen.

Sara Leemans zingt samen met Harke Jan en hun stemmen passen prachtig bij elkaar. De zang is één ding, de omlijsting daar van mag niet onbenoemd blijven. Josje ter Haar, op viool, maakt dat de muziek los raakt van de grond en de luisteraar mee omhoog stijgt. Lineke Lever op piano vormt samen met haar een eigen mini orkest die op een bijzondere wijze samen spelen. Helemaal aan de andere zijde is daar Michiel Nijenhuis op gitaar die de verbinding vormt tussen de zang en Josje en Lineke.

Wanneer de laatste tonen van A fairer house than prose wegsterven in twee nummers die over het sterven zelf gaan – I heard a fly buzz – when I died – hoop je op verder leven.

I heard a Fly buzz – when I died –

The Stillness in the Room

Was like the Stillness in the Air –

Between the Heaves of Storm –

The Eyes around – had wrung them dry –

And Breaths were gathering firm

For that last Onset – when the King

Be witnessed – in the Room –

I willed my Keepsakes – Signed away

What portion of me be

Assignable – and then it was

There interposed a Fly –

With Blue – uncertain – stumbling Buzz –

Between the light – and me –

And then the Windows failed – and then

I could not see to see –

Dat komt gelukkig, met een compositie van Michel Nijenhuis zelf en daar op volgend wat oudere nummers van voorgaande albums zoals The playful maziness of art, My treasures en ‘helaas niet meer als album verkrijgbaar’ R.L Stevenson. Van dat album wordt Farewell to the farm gespeeld. Om meer dan één reden een nummer, wat ik dan voor het eerst hoor, mij aanspreekt.

Dan is, helaas, de koek toch echt op en wat volgt is een kleine ovatie die gelukkig toch groots klinkt omdat de vijftig aanwezigen klappen voor drie. Een herfstige zondagmiddag in oktober – is er een beter tijdstip om te verdwalen in verwondering in de benevelend bedwelmende wereld van Hark! en co? Hebben we het nu góed gehoord, of willen we het opnieuw horen? De tijd ging alweer te snel voorbij. Nee, men moet dit opnieuw en opnieuw beluisteren om het echt te kunnen voelen.

Het past wonderwel op een zolder, ergens achteraf. De grootheid van dingen komt vaak tot recht op een klein oppervlak.

Alleen op grote hoogte is genoeg ruimte voor brede vleugels.

Tsjwang-tse
Chinees tau (Rond 4e eeuw v. Chr.)

We hebben gevlogen….