Museum ANNO Zwolle

Gisteren verscheen in De Stentor het artikel Nieuw museum in Zwolle komt moeilijk uit startblokken.

Om te beginnen – maar zeker niet onrelevant – een museum trekt niet vanzelf bezoekers. Dat wordt nog wel eens in bepaalde besturen van musea gedacht. Een levendige aanwezigheid “op straat” en online – en vooral: een uitgekiend idee hoe dit zou moeten (zie het RMO of het Fries Museum) is niet randvoorwaardelijk maar een absolute voorwaarde.

Toen een paar jaar terug in het voorjaar van 2023 het Stinspark in Westenholte “op de schop” ging, werd onder begeleiding van stadsarcheoloog Michael Klomp archeologisch onderzoek uitgevoerd, voorafgaande aan de herinrichting van het park. Vele vrijwilligers werkten zich hierbij in het zweet. De vondsten en bodemmonsters – zakken vol – werden overgebracht naar museum ANNO om verder onderzocht, geconserveerd en in kaart gebracht te worden. Veldonderzoek met allerlei vernuftige apparatuur moest aantonen hoe de structuur onder de grond was, en alles zou verwerkt worden in een rapport. Eind maart 2023 waren alle archeologische opgravingen en onderzoek gedaan en werden de vrijwilligers nogal terloops bedankt. Enige opvolging – althans naar de vrijwilligers toe – van het vervolg van het onderzoek bij museum ANNO was niet aan de orde.

Wat waren we – als vrijwilligers, maar ook als inwoners / vrijwilligers van Westenholte – en dus Zwolle – nieuwsgierig geweest naar de bevindingen van het onderzoek bij museum ANNO. Het was mooi, en in mijn ogen niet meer dan logisch geweest, als – juist – de vrijwilligers “aan de historieborst” gehouden werden, door middel van een uitnodiging om de vondsten verder te onderzoeken, of een lezing bij te wonen dor de stadsarcheoloog of de afdeling Erfgoed in museum ANNO om te horen wat er uit het onderzoek verder tevoorschijn gekomen was. Niets van dat al.

Vreemd, temeer er in het museum wel degelijk wat met een duur woord publieksparticipatie heet, onderzoek wordt gedaan in de vorm van een publiek toegankelijke zogeheten erfgoedhotspot. Maar wat is het een enorm gemiste kans dat – om een voorbeeld te noemen – de opgravingen in het Stinspark niet van een uitgebreider verhaal zijn voorzien ná die periode van opgravingen.

Ben ik daar nog steeds nieuwsgierig naar? Ja, brándend. Kom op museum ANNO en afdeling Erfgoed van de gemeente Zwolle maak kleinere tentoonstellingen van actuele opgravingen en het verhaal daar bij. Presenteer geen statisch verhaal (alleen), laat eens een vrijwilliger aan het woord, straal iets wervends en enthousiasmerends uit en verval niet in een statische website. Ook: zorg dat je website dan tenminste helemaal werkt: een link naar bijvoorbeeld Lees hier het hele verhaal werkt niet (meer). Hééft museum ANNO eigenlijk wel een communicatiemedewerker die zich bezig houdt met online zichtbaarheid ?

Kom eens naar het Stinspark toe en vertel het verhaal over de opgravingen én wat er in de tussenliggende jaren uit vervolgonderzoek naar voren is gekomen. Geef al die vrijwilligers alsnóg die bos bloemen of maak een leuk fotoboek voor ze van allerlei foto’s gemaakt tijdens de opgravingswerkzaamheden als onvergetelijk souvenir. Ja, het kost wat, maar dat kan vast nog betaald worden uit die miljoen gemeentebijdrage en daarmee bind je een gemeente en een gemeenschappelijk besef en doorgeven van verhaal over het verleden van Zwolle. Als je wil dat geschiedenis iets blijft of : weer wordt ván en dóór inwoners van Zwolle, dan mag er wel een resultaat verwacht worden door de gemeente Zwolle van museum ANNO, maar als de inhoudelijke voorwaarden voor succes daartoe niet geformuleerd, vastgelegd en gemonitord worden is – een dat geldt voor ieder museum – de bodemloze put in zicht.

Bodemloze put – herondekt – bij particuliere opgraving bij boerderij De Brink in Westenholte, april 2021.