Heel, heel soms nog, is er opeens muzieknieuws wat je doet opspringen van levensplezier. Er gebeurt iets wat je nooit meer had verwacht en wat opeens aanvoelt een enorme kers op iets nog veel groters.
Hoe gaan die dingen? Het blijft speculeren. Na het live album Octane Twisted ging Steven Wilson en de andere bandleden hun eigen gang. Steve Wilson bracht solo een fraai trio uit: Grace for drowning (2011), het uitermate donkere en bij wijle spooky, welhaast conceptalbum, in 2013 gevolgd door het fraaie The raven who refused to sing en tenslotte zijn (voorlopige) magnus opus Hand Cannot Erase uit 2015. Daarna zakte mijn aandacht wat in met het album Tot the bone (2017). Met The future bites van dit jaar won de muziek weer wat aan spanning maar bleef het net als zijn voorganger nogal dansbaar. Niet volslagen fout, maar mijlenver van zijn eerste 3 soloalbums verwijderd en steeds meer terug doen verlangend naar wat ooit was. Drummer Gavin Harrison speelde ondertussen al jaren bij die andere PT, The Pineapple Thief, wat meer Porcupine Tree in Pineapple Thief bracht dan Pineapple Thief ooit was of de bedoeling is geweest. Je begon al met al Porcupine Tree vreselijk te missen. Tja, en dan nu drijft de heilige graal weer boven en gaan we die solo bezigheden onbewust op een andere waarde schatten. Onbedoeld en onverdiend wellicht ze devaluerend in vergelijking met het moederschip.
Uitgescharreld?
Het is menselijk: na zoveel jaar op elkaars lip kun je wel eens uitgekeken raken op elkaar en van avond na avond op de bank naar het onverwachte, wilde buitenleven verlangen. Ieder deed zijn ding de afgelopen jaren en blijkbaar is de vrijheid en nieuwsgierigheid genoeg bevredigd. Of spelen er andere zaken mee? Voelde teven Wilson dat de response op zijn solowerk verminderde, was Gavin Harrison vrij makkelijk over te halen alsook Richard Barbieri omdat de naam Porcupine Tree nu eenmaal veel groter is en verkoopt? In artistieke zin dan, want de heren zullen ongetwijfeld al lang op rozen zitten, financieel. Er moet dus een innerlijke drijfveer zijn.
Smetje
Voordat ik begin aan het bespreken van het nummer wat op ons is losgelaten als eerste nummer van wat een album van 6 nummers moet worden wat in juni 2022 en 9 nummers in de superdeluxe versie, toch nog een Grote Vraag. Is Colin Edwin van de foto afgevallen? Het is te hopen dat het niet weer het eeuwige verhaal is van de bassist die op de schopstoel aanbeland is, want Colin Edwin vormde met Richard Barbieri het kalmerende, haast boeddhistische tussenfront tussen Wilson en Garrison escapades. Wat nu deze band zo spannend maakt is dit precaire evenwicht. Het is de vraag wie zijn plaats heeft ingenomen en wat dit voor effect op de Porcupine Tree sound heeft. Te hopen is dat Steven Wilson niet persé een solo element wil inbrengen en het weer een echt Porcupine Tree album zal worden. De tijd zal het leren.
Harridan
Afkomstig van aanzetten tot nieuwe nummers na The incident (2009) of niet, het is altijd prettig als een wederopstanding gepaard gaat met een vitaal teken van nieuw leven in de vorm van een nieuw nummer. Harridan is zo’n nummer. Basspel van Nick Beggs (?) start dit typische PT nummer waarin Garrison en Barbieri gelijk excelleren. Je wordt gelijk uit een winterslaap van 12 jaar wakker geschud. Een winterslaap die te lang duurde en waaruit we dachten nooit meer te ontwaken. Steven Wilson zingt hartstochtelijk, op een manier die we niet eerder van hem hoorden. Direct is – met name door de toetsenpartijen van Barbieri – de spanning terug die in solo werk te vaak gemist werd. Op 3 minuut 15 ontaardt het nummer in een typische PT overgang met een hoop bombast met overgangen die PT nou ja, zo Porcupine Tree maken. God, wat hebben we dit gemist als progrock adepten! Het was allemaal leuk hoor, al die bieren in soorten en smaken maar hier wordt gewoon weer de fles sterke drank op tafel gezet. Compromisloos. Genoeg gelanterfant. Uw recensent hevig doen mee drummend is Harridan een staalkaart van alles wat goed was en gelukkig mogen we weer zeggen is aan Porcupine Tree. Een gedreven, voortjagend duister soort mysterie wat er vreselijk toe doet. Spannend met hoofdletters. Buitencategorie opliftend. Het maakt niet uit in wat voor bui je bent. Zodra je deze muziek op zet vóel je weer dat je lééft. Opgenomen wordt in iets groters wat niet te beschrijven valt. Dat niet alle spannends iets is van een verleden maar dat het er nú ook nog is. Ongeacht je leeftijd.
Ik heb het ooit eerder gezegd: wat een enorme geestelijke rijkdom in de tijd van Porcupine Tree te mogen leven. Reikhalzend kijkt ondergetekende uit naar het nieuwe album volgend jaar, en corona volente, het optreden in de Ziggo Dome volgend jaar november. Desnoods in virusvrijwarend ebolapak op de tribune. Wat moet, dat moet in geval van Porcupine Tree.
Thomas Kamphuis 