De, ogenschijnlijk, stille tijd is weer aangebroken. Al een paar weken is de merel ’s avonds gestopt met zingen, om 21.30 treedt de eerste schemering in en moet de lamp aan. Het voelt deze zomer anders dan anders. De eerste helft van juni hadden we echt zomerweer, maar dat lijkt alweer een eeuwigheid geleden. Het is de zomer van de buien, van een juli die koeler is dan juni. Hoe augustus wordt? Voorlopig ook (vrij) koel. Ik slaap er een stuk beter op dan de hittegolven van afgelopen jaren.
’s Avonds zo om een uur of 21.45 komt er een grote vlucht kraaien (en roeken?) overgevlogen, op weg naar hun slaapplaats in populieren langs de vaart tegen het bedrijventerrein. Dat gaat allemaal in redelijke stilte. Men zet zich en het stil. Maar niet voor lang. Tussen 22.00 en 22.15 arriveren hordes kauwtjes daar achteraan, duidelijk de rust verstorend. Wat volgt is een luid misbaar onder de kraaien en roeken, wiens rust en rangorde in de bomen overduidelijk verstoord worden. Onder luide vergaderingen settelen de kauwtjes zich bij, tussen of naast hun soortgenoten. Het duurt dan wel een klein half uur voordat de goegemeente overeenstemming voor de nacht gevonden heeft. Het is een raadsel waar al deze kraaiachtigen vandaan komen; ze moeten zich wel verzamelen vanuit de wijde omgeving of zelfs de stad (?). Het is blijkbaar een veilige plaats hier.
Ondertussen hebben we de eerste koele augustusnachten gehad. De temperatuur daalt tot een graad of 10, en ’s avonds koelt het ook snel af. Het vele vocht van de afgelopen maanden werkt hier ook in mee. In de tuin bloeit nog van alles en het verbaast me hoe in de akker de bloemen en kruiden elkaar blijven opvolgen deze zomer. Onbetwiste winnaars qua grootte zijn ook dit jaar weer de teunisbloem en wat ik de “venkel” noem, maar wat anders heet. Eén teunisbloem torent tot bijna 2 meter, de venkel nog iets daarboven. Ongelooflijk trouwens hoe nieuwe teunisbloem “kronen” her en der uit de grond schieten. Tot tussen de tegels aan toe. Zaait het zich uit? Of krijgt het overal uitlopers die dan elders als nieuwe planten de grond uit komen, net zoals aardbeien?
Voor de groei van de tuin is dit de meest dankbare zomer die je je maar kan wensen. Het ‘tiny forest’ heeft al een zekere allure gekregen. De vlinderstruiken zijn fraaier dan ooit. Zelfs met een paar ‘moeilijke struiken’ die maar moeilijk op gang kwamen, afgelopen droge jaren, zit er eindelijk schot in. Een wat taai groeiende vlier heeft nu eindelijk meer schwung gekregen. De vlier die ik enkele jaren terug plantte achterin de akkerbloemen tuin is dit jaar zeker een meter gegroeid en is nu zeker 1.85 hoog. Ook krenteboompje en ribes hebben een sprong gemaakt. De Gelderse roos bleef achter, maar krijgt nu opeens uitlopers en grotere bladeren dan ooit. Waarschijnlijk is dit een lichtkwestie, sinds er bij de buur een paar coniferen en een spar weggehaald zijn. Zo heeft ieder nadeel een voordeel.
De druif heeft een explosie van groen meegemaakt en de ‘zijzit’ is nu goeddeels overkapt qua groen. Er zijn minder druiven dan afgelopen jaar, maar wél weer vijgen. Nu maar hopen op een mooie nazomer ergens vanaf half augustus.
De eerste week van augustus ben ik altijd wat weemoedig als ik naar de lucht kijk. Het is de week dat de gierzwaluwen vertrekken. Altijd een soort eerste afscheid van de zomer. Ik dacht dat ze al vertrokken waren, maar vanmorgen zie ik – en hoor ik – gelukkig nog een aantal, redelijk hoog in de lucht. Wil je ze nog zien, dan zijn deze dagen de laatste kans. Ja, natuurlijk, je ziet nog wel eens een late vertrekker, laat in de maand, maar de grote massa vertrekt altijd op het laatst van juli en eerste week van augustus. Ze gaan altijd te vroeg weg.
Begin augustus. De eerste aankondiging van een overgang naar een ander seizoen. Het is nog zomer, maar ook weer niet helemaal. Nog lang geen herfst. Dat óók.
Augustus is stille getuige van de tijd die altijd sneller gaat dan je denkt. Augustus beschouwt. Wat is er veel gebeurd dit jaar als je terug kijkt. In die zin vliegt een jaar nooit voorbij. Het vliegt op gegeven moment voorbij. Net zoals alles in het leven. Augustus is altijd weer een confrontatie daarmee. De tijd dat het buiten zich weer naar binnen keert. Ik voel mij er goed bij. Laat de komende tijd maar komen, ik voel mij er een stuk rustiger bij. Ook dáár herinnert augustus mij weer aan. Ieder jaar opnieuw.
Thomas Kamphuis 