Naar aanleiding van een – zoveelste – vruchteloze discussie op de Facebookpagina Weidevogels in Nederland verwijs ik om te beginnen iedereen die dit leest naar mijn eerdere blogs over dit onderwerp.
Het is weer voorjaar geworden en met de temperaturen lopen ook de gemoederen weer op. Er komen nu wel erg veel wolven, met de weidevogels gaat het nog steeds slecht en dat komt door de ooievaar slash steenmarter slash roofvogels slash vos slash vul zelf maar in en vul aan. Het zijn dezelfde oprispingen die getuigen oorzaak en gevolg te verwisselen.
Om te beginnen. Eerst was daar De Mens. Van kleinschalig boeren ontspoorde het landgebruik in de jaren 80, 90 en verder naar grootschaligheid. Roundup – weet u wel: die fraaie herfstoranjegele velden die u ook deze lente weer overal ziet. Mag, nee, móet er wat gras op een kaal land groeien, moet dat de volgende lente weer weg gemept worden met gif. Waar dan vervolgens weer van die ellenlange velden mais op mogen staan. Lekker dat gif opslurpen, komt in de mais terecht, vervolgens fungeert dat als veevoer en voilá, daar ligt de kiloknaller op uw bord. Over wat er allemaal op die mooie lelie’s gegooid wordt die zo mooi staan op uw tafel in een vaas – verdiept u zich daar maar eens in. Dat zijn fijne slootjes aan de rand van zo’n veld.
Drijfmest die ónder de grond gebracht moest worden – terwijl een koe toch niet onder de grond schijt. Raaigras zonder één paardenbloem wat 5, 6 keer per jaar gemaaid wordt, vaak al eind april voor een eerste keer. Zie ik een kleinschalige boer zijn mest bovengronds uitrijden (met een kruiwagen !) dan zitten dáár de vogels. Er zitten zomaar 10, 15 kwikstaarten. 50 meter links en 50 meter rechts zit niets. Want daar wordt de mest uitgereden onder de grond. Mest met stro vermengt wordt ook nog eens langzaam opgenomen door de grond en is alleen al daarom bevordert de grasgroei. Het bodemleven blijft ongestoord, insecten komen op de langdurig op de graslanden aanwezige mest af. Het ádemt. Krijgt de tijd van leven. Deze mest stinkt ook niet. Het schijnt dat het ondergronds uitrijden van mest ooit verplicht is gemaakt omdat mensen het anders vonden stinken. Het is juist díe mest, vermengd met urine, die stinkt. Droge mest vermengd met stro nooit.
Monocultuur met eindeloze velden mais – om het vee mee te voeren. Geen druppel water wat op het land mag blijven staan. Tenzij het droog wordt, want dan sproeit men de sloten kurkdroog om toch maar weer dat raaigras aan de praat te krijgen. Grasfalt,.. De Groene Woestijn.
Die sfeer dus. Geen wonder dat het de afgelopen 30, 40 jaar hóllend achteruit gaat met de weidevogels. Immers: nauwelijks een kans om een nest ongestoord uit te broeden, of daar komt de grasbulldozer er alweer aan. Exit kruidenrijk en bloemrijk grasland, waar de jonge weidevogels het toch van moeten hebben qua insecten. Door zware machines veel te harde en kurkdroog verworden grond waar geen pier zich meer thuis voelt.
Maar ja, die óóievaars ! Vroeger zag je er nog wel eens één.. bijna uitgestorven begin jaren 80, dat dan ook weer wel. Maar die tsunami die er nu rond loopt.. en al die andere dieren die ook wel eens buiten Pasen een eitje willen tikken.. Kan niet, mag niet.
Het is natuurlijk de omgekeerde wereld. Vroeger zaten er tientallen paren weidevogels te broeden op een perceel en ging men in gezamenlijkheid de indringer te lijf. Die massa ontbreekt nu om dat effectief te kunnen ondernemen. Land zat voor de indringers, maar ongeschikt voor weidevogels.
Het bekende geklaag natuurlijk dat ik de boer aanspreek en adresseer. Maar wanneer gaan wij onszelf niet eens aanspreken en ondernemen we zelf nu eens niet wat. Ga biologisch kopen, ga als burgers landbouwgrond kopen om deze weer die biologische kruidenrijke bestemming terug te geven. Hou op met klagen op ooievaars. Hou op met klagen over ooievaars die schrokoppen lijken. Heeft u uw eigen koelkast wel eens gezien? Dat vlees komt ook niet van de jacht van gisteravond.
Hou op met klagen over mensen die de boeren adresseren. Hou op met klagen op mensen die zelf verantwoordelijkheid nemen. Reageer ook eens op Facebook op initiatieven die mensen nemen en het heft in eigen handen nemen. Vaak slaat dan de discussie dood omdat Facebook mudvol staat van mensen die het háten als je met oplossingen komt. Klaagzang als de tegenwoordige bijbel.
Ik klaag niet, ik daag de mensen uit. Weg van dat eeuwige gezeik op Facebook.
We willen weidevogels? Dan moeten we de portemonnee trekken. Punt.
Thomas Kamphuis 