Wie mij hier al wat langer volgt, weet dat ik gek ben op in verval geraakte huizen en gebouwen. Al een paar keer was in Gelselaar (Achterhoek) dit gebouw – boerderij – mij opgevallen.
Waarom het pand mij zo aansprak weet ik niet. Misschien omdat het mij in mijn hoofd laat dwalen en op reis gaan. Naar een onbekend verleden. Het is mij vooralsnog alleen duidelijk wanneer het gebouwd is, getuige de – origineel vormgegeven – bouwsteen aan de voorzijde. Er zijn niet heel veel boerderijen die rond deze tijd gebouwd zijn. Uiterlijk heeft het een zekere chique in zich, die wel hoort bij de periode 1900 – 1920. Alleen al daarom is het een waardevol object. Maar wat is er in hemelsnaam mee gebeurd?
Het heeft iets weg van een chique oude stadboerderij; ook lijkt het wel een oude herberg of verzamelplaats of ontmoetingsplek geweest. “Je hebt het al twee keer eerder gefotografeerd hoor” zegt de vrouw. Ik weet het, ik weet het… ik ben vervalverslaafd. Misschien wil ik het beeld zo goed mogelijk behouden in mijn hoofd. Fotograferen is ook een soort van kijken.
Wat mij verbaasd is het toch vrij plotseling opgetreden verval van deze stadsboerderij. Zoek ik op het adres Bevervoordestraat 17 in Gelselaar, dan zie ik foto’s van 5 jaar terug waar het complex nog in blakende, ogenschijnlijk goed onderhouden, is. Kan zo iets binnen 5 jaar dusdanig in verval raken? Wat is het enorm zonde dat dit gebeurd is.
Tja, en wat dan, vroeg ik mij af. Na enig zoeken blijkt dat de gemeente hier van plan is een aantal nieuwe appartementen te bouwen, wel in de vorm van het oude gebouwencomplex.
Het is natuurlijk mooi dat er iets teruggezet wordt, wat nog ‘in de geest’ is van het oude gebouw, maar de vraag blijft bij mij waarom dit zo in verval geraakt is, dusdanig, dat het gesloopt moet worden. Te veel en te vaak zie ik in Nederland dat we niet zorgvuldig genoeg zijn op het behoud van oude karakteristieke gebouwen en oude boerderijen. En dat moeten we wel zijn, wil er nog iets van historie behouden blijven. In Gelselaar is dit een heel centraal bepalend dorpsgezicht.
Ik hoop dat de gemeente (of: projectontwikkelaar) nog wel zo creatief is om beeldbepalende elementen in het nieuw te bouwen gebouw terug kan laten komen. Een raam, de originele ‘eerste steen’, een vensterraam (die ook een zekere symboliek in zich heeft). Misschien een fraai vormgegeven informatiebord bij het appartementencomplex.
Nu ik dit schrijf komt er plots meer informatie binnen van de gemeente Gelselaar (punt er bij !) Het blijkt een boerderij te zijn geweest (‘Een woonhuis. Vroeger boerderij. Met aan de overkant van de weg later stallen en schuren. De Weerd heette het huis en de mensen die er vroeger een boerderij hadden was de familie Heinemans. Later verhuisd naar de boerderij tegenover cafe Florijn en nu woonachtig in Geesteren.’) Foto’s van de plannen én van vroeger zijn te zien in de link die ik hier bij voeg.
Gemeente Gelselaar, kunnen jullie iets met mijn “wenken” bij de uitvoering van de plannen? Achterhoek, blijf zuinig op jullie verleden én rijkdom van oude gebouwen !
Uw toegenegen boerderijliefhebber.
Thomas Kamphuis 