Genesis – The last domino

Alle goede dingen komen – eens – tot een eind. Wanneer ze tot een einde komen is het echter óók weer een confrontatie met de tijd. De almaar voortschrijdende tijd. Genesis gaf afgelopen zaterdag hun allerlaatste concert in Londen.

Ik heb Genesis twee keer kunnen zien: in 1992 en in 2007. Ze waren toen – artistiek gezien – al heel lang niet meer op hun hoogtepunt. Toch kende hun laatste plaat, uitgebracht november 1991, We can’t dance, tussen niemandalletjes ook nog een paar fraaie hoogtepunten zoals Driving the last spike, Dreaming while you sleep en Fading lights. Dat album en opvolgende tour en daar weer van uitgebrachte live albums sleepten mij door een van die turbulente periodes in het leven. Genesis was, in welke periode ook, een belevenis om te zien en te horen. En: we vergeten nog wel eens wat voor talent Daryl Stuermer was en is, in het geheel van Genesis, nadat Peter Gabriel en Steve Hackett de band verlieten.

Maar niettemin: eind 1991 was het laatste album met Phil Collins. In de tussentijd verscheen nog wel Calling all stations (1997) met een andere zanger, maar gevoelsmatig kan ik dit niet als een echt Genesis album beschouwen. Hoe relevant ben je dan nog als je in 2007 nog eens op tournee gaat, en in 2021/2022 weer? De tour van 2007 was nog een heel geslaagde. Minder gelikt dan in 1992. Menigeen fronsde zijn wenkbrauw toen bleek dat Genesis in 2021 tóch nog weer een keer op tournee ging. Phil Collins werd bij aanvang van de concerten als een oude man onder begeleiding het podium opgehesen. Daarna, het hele concert zittend, zingend. Ondersteund door twee achtergrondzangers. Ook dat was nieuw. Hij moest en hij zou. En het publiek moest en zou, óók. Want dat is óók de tragiek van dit gebeuren: een artiest mag nooit met pensioen gaan. Lijkt het wel. Of: zo lang mogelijk óók van zichzelf niet?

Ik heb er nog even over nagedacht om te gaan, afgelopen week naar de Ziggo Dome. Maar hoeveel ‘laatste keren’ ga je een band zien? Die bovendien het overgrote deel van hun bestaan – de laatste 30 jaar – niets meer toevoegde aan het repertoire? (en is dat erg, of wordt dat storend op gegeven moment?).

Toch zou een laatste album, in de conditie van nu, intrigeren. Hoe zouden ze, muzikaal, anno Nu klinken? In de studio zou het nog vast te leggen moeten zijn. Maar, nu gedraag ik mij alweer als die fan, bij wie een artiest nooit met pensioen mag gaan. Wat nooit met pensioen gaat, zijn de – talloze – songs. Al wordt ik 100, dan draai ik nog steeds ‘Dancing with the moonlight knight.

Omdat het zo onsterfelijk mooi is. Gepijnigde Phil Collins: dank voor al die momenten, vroeger, nu en later, waar jullie muziek zo’n vast onderdeel zijn van mijn leven.

Another time it might have been so different
Oh, if only we could do it all again
But now it’s just another fading memory
Out of focus, though the out line still remains

Far away, away, fading distant lights
Leaving us all behind, lost in a changing world
And you know that these are the days of our lives, remember

Like the story that we wish was never ending
We know some time we must reach the final page
Still we carry on just pretending
That there’ll always be one more day to go

Far away, away, fading distant lights
Leaving us all behind, lost in a changing world
And you know that these are the days of our lives, so remember

Another chance hello, another goodbye
And so many things we’ll never see again
Days of lives that seem so unimportant
They seem to matter and to count much later on

(Fading Lights, 1991)