Nu de winter zich – wederom – beperkt tot een vluchtige ijsbloem op de dakraamruit in de vroege morgen, word je dan toch nog verrast in de natuur?
Jazeker, want dan is er nog altijd die terloopse wandeling langs de Vreugderijkerwaard die wat oplevert. Het is redelijk hoogwater geworden en dat trekt altijd onvermoede gasten. Plots blijkt dat er meerdere kleine zwanen in de uiterwaarden zitten. Sommige dagen toer je je dol door de provincies heen om ze te zoeken en dan plots zitten ze vlak in de buurt.
Hoe houdt men nu knobbelzwanen, kleine en wilde zwanen uit elkaar? Ik zie vaak al van honderden meters afstand of ik met een knobbelzwaan of met iets wilders te maken heb, in de winter. Knobbelzwanen zijn vaak aan het grondelen en zien er wat fluffy uit. Zie ik echter wat sjieker ogende, meer gestroomlijnde, zwanen, die zich statig voortbewegen en de hals, bijna gansachtig, omhoog gestrekt houden, dan ben ik alert. Het verschil tussen een kleine en een wilde zwaan is minder eenvoudig en is in de link toegelicht.
De zwanen die te zien zijn, zijn de kleine zwaan. Hier overheerst het zwart op de snavel en bij enige bestudering zie je ook dat het formaat duidelijk verschilt met zijn grote broer, de wilde zwaan. Ook bij het opvliegen zijn de verschillen duidelijk: de kleine en wilde zwaan vliegen veel sneller, haast gansachtig, en minder lomp dan de knobbelzwaan. Ik zeg altijd: zie je een paar witte ganzen vliegen, pak dan de verrekijker er bij. Tien tegen 1 dat het dan kleine of wilde zwanen zijn.
Al met al weer een leuke verrassing op de zondag in de Vreugderijkerwaard, net op het moment dat je niet veel meer verwacht van winterbelevenissen.
Thomas Kamphuis 